Franse Régence Commode à Pont, Etienne Doirat

Een Régence commode van ca. 1720-1725 met gebogen vormen van een model dat doorgaans wordt aangeduid als “Commode à Pont”.  De commode heeft drie laden, waarvan twee zonder “traverse apparente”. De commode met een kern van noten en vuren is versierd met geometrische marqueterie motieven aan de voorzijde in bois de violette. Ook de zijden zijn gefineerd met bois de violette. De commode is versierd met vuurverguld bronzen ornamenten met motieven van knerren, espagnoletten, gepluimde maskers, sfinxen en blad- en voluutmotieven. De commode is afgedekt met een blad van Brèche d’Alep marmer. De commode heeft een gewelfde vorm aan de voorzijde, zowel als van de zijpanelen. De eveneens gebogen stijlen rusten op kleine gewelfde poten. Het meubel heeft twee kleine laden en twee grote laden zonder “traverse apparente”. Het middendeel van het schortstuk van de onderste lade is verdiept in de vorm van een boog. Hieraan ontleend de “Commode à Pont” zijn naam. De commode heeft een vuren frame en notenhouten laden.

De laden zijn gedecoreerd met fineer van ruit- en diamantmotieven op de laden en contrasterende geometrische waaiermotieven op de stijlen en de zijkanten, uitgevoerd in bois de violette. De commode is rijkelijk versierd met verguld bronzen ornamenten. De laden zijn omkaderd met monturen die de structuur van de commode op perfecte wijze ondersteunen. Centraal op de voorzijde, binnen een cartouche van bladmotieven, is een gevederde mascaron aangebracht, die doet denken aan het werk van André-Charles Boulle.

 

Etienne Doirat (ca. 1675-1732)

Doirat werd vermoedelijk geboren rond 1675-1680 en woonde na zijn huwelijk in 1704 aan la Grande rue du Faubourg Saint-Antoine. In 1726 verhuisde hij naar de toegang van de Faubourg Saint-Antoine in de buurt van de Bastille.

Bij zijn overlijden in 1732 telde zijn atelier elf medewerkers. De inventaris vermeldde niet minder dan 200 meubels, al dan niet afgewerkt, waaronder commodes, bureaux plats en boekenkasten, maar ook sécretaires de pentes geheel naar de smaak van die tijd. De stijl en kwaliteit van Doirats meubelkunst evenaart die van André-Charles Boulle in zowel structuur en afwerking als in de gebruikte bronzen ornamenten. Deze stijl gaat vooraf aan vergelijkbare meubles van Charles Cressent (1685-1768).

Volgens de inventarislijst die na het overlijden van Doirat is opgemaakt, bevonden zich in de voorraad vele loden modellen, ruwe gietsels en onvoltooide werkstukken die moesten dienen als bronzen decoraties voor zijn meubels. Dit is een bewijs dat Doirat zijn bronzen modellen exclusief voor zichzelf gebruikte.

 

Doirat was een van de weinige meubelmakers die zijn werk al vaak met zijn naam stempelde ver voor dat dit verplicht werd gesteld door de Jurande des Menuisiers/ Ebénistes in 1743. Deze verplichting werd bij wet bekrachtigd door de koning in 1751. De controle door de “Jurande” diende niet alleen de belastingheffing, maar ook kwaliteitscontrole voor wat betreft deugdelijkheid van constructie en de afwezigheid van onregelmatigheden in het gebruikte hout, alvorens het brandmerk “JME” van het meubelmakersgilde werd aangebracht.

 

Dit meubel is gemaakt door DOIRAT, maar waarschijnlijk, omdat het ook het stempel LSP draagt, verhandelt door zijn schoonzoon Louis Simon Painsun. Painsun werd in 1730 toegelaten als maître, maar er is geen werk van zijn eigen hand bekend Hij werkte in het atelier van zijn schoonvader en nam alles na diens dood over. Hij leverde vooral aan MIGEON, wat het derde stempel op dit meubel verklaart. Ook draagt dit meubel de met inkt geschreven naam van Migeon op het houten frame. Gestempeld: DOIRAT, Pierre MIGEON, LSP [Louis Simon Painsun]

 

Literatuur:

J.D. Augarde, E.Doirat Menuisier en Ebène, in The J. Paul Getty Museum Journal 13 (1985), pp. 33-52.

Alexandre Pradère, Les Ebénistes français  de Louis XIV à la Révolution, Ed Chêne, 1989 pp. 120-123.

Pierre Kjellberg, Le mobilier français du XVIIIieme siècle, les editions de l’amateur 2002, pp. 302-305.